پیانو
پیانو از پرطرفدارترین سازهای موسیقی است که شما می‌توانید برای آشنایی با این ساز مطالبی که در زیر توسط آموزشگاه موسیقی شرق تهران قرار گرفته شده است را مطالعه کرده و با این ساز آشنا شوید.
پیانو
پیانو یکی از سازهای صفحه‌کلیددار و مشهورترین در میان انواع سازها است. هنرجوبانی به سمت یادگیری پیانو می روند که با شنیدن صدای آن به وجد می آیند و یا مدت طولانی پیانو ای در گوشه ای از خانه رها شده است و اقدام به یادگیری پیانو می نمایند. از جمله اولویت های مهم و اساسی یادگیری پیانو، یادگیری اصول پیانو کلاسیک است.
به طور کلی این ساز از ۸ اکتاو تشکیل شده است. پیانو بالاترین دامنه صوتی را در بین سازهای معمول (به جز ارگ کلیسا) دارد، به طوری‌که در شکل فعلی‌اش به‌طور معمول هشت اکتاو دارد و قادر به تولید فرکانس‌هایی از حدود ۲۷ تا ۴۱۸۶ هرتز می‌باشد، در حالی که در مقام مقایسه ساز ویولن تنها قادر به تولید حدود پنج اکتاو و بهترین خواننده‌ها نیز تنها قادر به خواندن کمتر از سه اکتاو هستند.
تاریخچه
پیانو را بارتولومئو کریستافوری در حدود سال ۱۷۰۰ میلادی در شهر پادووای ایتالیا اختراع کرد.
اما اختراع جدید کریستافوری تا حدود یک دهه تقریباً ناشناخته ماند تا اینکه در سال ۱۷۱۱ یک نویسنده ایتالیایی مقاله‌ای دربارهٔ آن نوشت که بعدها به آلمانی ترجمه و به صورت گسترده منتشر شد.
این مقاله شامل دیاگرام مکانیزم پیانو نیز بود و اکثر سازندگان بعدی کار خود را بر اساس این مقاله شروع کردند.
قبل از اختراع پیانو از سازی قدیمی‌تر به نام هارپسیکورد (Harpsichord) استفاده می‌شد.
تفاوت عمده و مهمی که این ساز با سازهای مشابه قبل از خودش داشت آن بود که در سازهای مشابه قبلی، شدت صدای حاصل از فشرده شدن یک کلاویه، مستقل از شدت ضربهٔ واردشده بر کلید، مقداری ثابت بود، اما در پیانو نوازنده قادر بود با ملایم ضربه زدن به کلیدها صدایی نرم‌تر ایجاد کند، یا با ضربات محکم‌تر صدایی درشت‌تر تولید کند.
همین ویژگی باعث شد که به سرعت پیانو مورد توجه آهنگسازان قرن هجدهم میلادی قرار بگیرد.
پیانوهای اولیه ظاهر و صدایی شبیه به هارپسیکورد داشتند و در واقع مخترع پیانو یک هارپسیکورد ساز و در تلاش برای ارتقاء مکانیزم هارپسیکورد بود تا این ساز قادر به تولید صدا با شدت‌های گوناگون باشد اما در نهایت با مورد توجه قرار گرفتن هارپسیکورد جدید این ارتقاء منجر به ایجاد ساز جدیدی شد که پیانو فورته نام گرفت و به مرور زمان به شکل امروزی پیانو در آمد و آنچه که ما امروزه به عنوان پیانوی مدرن می‌شناسیم از اواسط قرن نوزدهم ظاهر شده‌است.
چکش‌های پیانو به واسطهٔ مجموعه‌ای از اهرم‌های ظریف به کلیدهای پیانو متصل می‌شوند. به مجموعهٔ این اهرم‌ها و چکش‌ها عملگر یا پیانو گفته می‌شود. وظیفهٔ این مجموعه افزایش شتاب چکش‌ها در برخورد به سیم‌ها، و کنترل عکس‌العمل بازگشتی آن‌ها پس از برخورد به سیم است.
معمولاً سرِ چکش‌ها توسط لایه‌ای از نمد یا الیاف مشابه طبیعی یا مصنوعی پوشانده می‌شود تا کیفیت صدا را بهبود ببخشد. کیفیت صدای پیانو متأثر از عوامل دیگری نظیر کیفیت صفحهٔ صدا و غیره نیز هست.
۷ کلید سفید در هر اوکتاو پیانو برای ۷ نت دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، وجود دارد. علاوه بر این کلیدهای سفید؛ کلیدهای سیاه‌رنگی هم بین بعضی از کلیدهای سفید وجود دارد. هر کلید سیاه‌رنگ در پیانو در حکم نت دیز برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت چپ آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت راست آن کلید سفید قرار دارد) و در حکم نت بمل برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت راست آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت چپ آن کلید سفید قرار دارد) است.
آموزش نواختن پیانو
پیانو توسط ضربه نوک انگشتان نواخته می‌شود. برای این کار دست را بلند کرده و سپس فرود آورده و با نوک انگشت مورد نظر ضربه می‌زنیم. مکانیسم پیانو تولید صدا می‌کند. به دلیل شکل مکانیسم پیانو یک پیانیست می‌تواند هم‌زمان تا ده نت را به صدا درآورد.
محل قرارگیری انگشتان دو دست روی کلیدهای پیانو در نواختن آن اهمیت دارد. معمولاً در آهنگ‌ها نت اول شماره دارد که انگشت شروع‌کننده در نواختن؛ آن آهنگ را مشخص می‌کند.
در این صورت شماره یک برای انگشت‌های شست دو دست است و به ترتیب سایر انگشت‌ها شماره‌های ۲ تا ۵ را خواهند داشت. شست دست راست روی چهارمین نت دوی پیانو قرار می‌گیرد.
البته این مورد در مورد همه آهنگ‌ها عمومیت ندارد و برخی آهنگسازان نت شروع‌کننده در آهنگشان را شماره نمی‌زنند. در این صورت پیانیست باید محل قرارگیری انگشتانش روی کلیدهای پیانو را با توجه به نوع نت‌های موجود در آهنگ تشخیص دهد.
اگر انگشتان را آرام روی کلاویه‌ها فشار دهیم صدای آرام و پایین یا به اصطلاح صدای ضعیفی از این ساز می‌شنویم و هر چقدر قدرت انگشتانمان بر روی کلاویه‌ها شدت پیدا کند صدای بلندتری خواهیم شنید که گویی صدای باند ضبط را زیاد کرده‌ایم که به این حالت تاچینس مانس گویند.
معمولاً در قطعات عاشقانه و رومانتیک شدت ضربه روی کلاویه‌ها با احساس زیاد و آرام زده و نواخته می‌شود و در جاهایی که هنگام اوج و هیجان موزیک یا قطعه‌هایی همچون راک و بلوز اجرا می‌شود شدت ضربه روی کلاویه‌ها بیشتر شده و قدرت بیشتری نسبت به قطعه‌های عاشقانه پیدا می‌کند.
نحوه نت نویسی
نت‌نویسی پیانو در دو حامل انجام می‌شود. حامل بالا برای دست راست و حامل پایین برای دست چپ.
معمولاً حامل بالایی را با کلید سل و حامل پایین را با کلید فای خط چهارم نشان می‌دهند. این دو حامل با نت دوی وسط از هم متمایز می‌گردند.
یک نوازنده باید بتواند هم‌زمان دو خط موسیقی را خوانده و با هر دو دست اجرا نماید.
ما در آموزشگاه موسیقی شرق تهران برای شما فضایی را فراهم آوردیم تا بتوانید یادگیری این سازرو در محیطی آرام تجربه کنید. اساتید آموزشگاه موسیقی نارمک از برجسته‌ترین اساتید آموزش این ساز پرطرفدار هستند و شما می‌توانید با ارامش خاطر اموزش خود را به دست آنان بسپارید.
تفاوت اصلی و بارز پیانو و ارگ :
پیانو سازی کوبه ای است ولی ارگ سازی بادی چوبی است به این معنا که صداهای بسیار متفاوتی تولید می کند. یک پیانو فقط صدای پیانو رو تولید می کند ولی ارگ را می توان به گونه ای تغییر داد که مانند انواع سازهای بادی و نی چوبی باشد. علاوه بر این، کلید پیانو باید به طور مکرر فشار داده شود تا آن نت خاص حفظ شود ولی ارگ تا زمانی که کلیدی فشار داده شود، نت را حفظ می کند.
پیانو صدها سال است که وجود داشته است و هنوز هم یکی از محبوب ترین سازهایی است که در طول زمان ماندگار بوده و تغییر بسیار کمی داشته است. پیانو که از هارپسیکورد تکامل یافته است، این مزیت را ارائه می دهد که می تواند هم بی صدا و هم با صدای بلند نواخته شود.
